گاهی احساس اضطراب داشتن طبیعی است. در حقیقت، داشتن مقدار متوسط اضطراب خوب است. اضطراب به پاسخ مناسب در برابر خطرات واقعی کمک می کند و می تواند باعث رفتار مناسب شما در منزل و محیط کار شود.
ولی اگر شما گاهی احساس اضطراب شدید می کنید و این نگرانیها باعث اختلال در کار روزانه شما می شود، ممکن است به اختلال اضطرابی منتشر دچار شده اید.
زندگی با اختلال اضطرابی منتشر می تواند سخت باشد ولی این اختلال درمان پذیر است. دارودرمانی و روان درمانی می توان باعث کاهش علایم شده و یادگیری مهارتهای کنار آمدن با این اختلال می توان شما را به زندگی طبیعی بازگرداند.
علایم و نشانه ها:
علایم و نشانه های این اختلال می تواند در نوع، ترکیب و شدت متفاوت باشد. علایم احتمالی عبارتند از:
بی قراری
احساس عصبی بودن و بی صبری
احساس توده در گلو
اشکال در تمرکز
تحریک پذیری
خستگی
بی حوصلگی
به آسانی تهییج شدن
تنش عضلانی
اشکال در به خواب رفتن و خواب ماندن
تعریق زیاد
تنگی نفس
درد معده
اسهال
سردرد
این اختلال اغلب در سنین جوانی شروع شده و علایم و نشانه های آن به آهستگی بروز می کنند. اگر افراد مبتلا به این اختلال آخرین باری را که احساس اضطراب نداشتند را به خاطر نمی آورند.
علل:
همانند بسیاری از اختلالات روانی، علت اختلال اضطرابی منتشر مشخص نیست. پژوهشگران معتقدند مواد شیمیایی موجود در مغز که به آنها نوروترانسمیتر گفته می شود مثل سروتونین و نوراپی نفرین در این اختلال نقش دارند. به هر حال به نظر می رسد مجموعه ای از عوامل فیزیولوژیک بدن، ژنتیک و عوامل محیطی در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند.
عوامل خطرساز:
بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال معتقدند که ریشه این مشکل به زمان کودکی آنها بر می گردد، با این حال این اختلال می تواند در بالغین هم شکل بگیرد. این اختلال بیشتر در زنان نسبت به مردان تشخیص داده می شود.
برخی علل خطر به وجود آمدن این اختلال را بیشتر می کنند که عبارتند از:
مشکلات کودکی: در کسانی که در کودکی مشکل و سختی داشته اند مثل قرار گرفتن در صحنه های تصادف ، خطر ایجاد بالاتر است.
بیماری: داشتن بیماریهای جدی مثل سرطان فرد را در معرض اضطراب قرار می دهد. نگرانی برای آینده، سیر درمان و مشکلات مالی می تواند شرایط را سخت تر کند.
استرس: زندگی با استرس زیاد میتواند به برانگیختگی اضطراب کمک کند. برای مثال داشتن یک بیماری شدید و ترس از دست دادن شغل و درآمد میتواند به ایجاد این اختلال منجر شود.
شخصیت: اشخاص با برخی انواع شخصیت بیشتر در معرض این اختلال هستند. مثلا افرادی که شخصیت مرزی دارند بیشتر در خطر ایجاد اختلال اضطرابی منتشر قرار دارند.
ژنتیک: برخی شواهد نشان میدهد که اختلال اضطرابی منتشر یک جزء ژنتیکی داشته که در برخی خانواده ها وجود دارد.
چه وقت به پزشک مراجعه کنید؟
افراد – کودکان و بالیغن – با اختلال اضطرابی منتشر دائما با نگرانی زندگی می کنند. این افراد ممکن سات برای هر چیز ریز و درشتی دچار اضطراب و نگرانی شوند مثل:
مدرسه
کار
تعمیر ماشین
آمادگی ورزشی
کار منزل
زمین لرزه
جنگ
سرمایه گذاری
مسافرت های هوایی
سلامتی خود و اطرافیان
شما ممکن است دور کردن این ترسها و نگرانی ها را غیر ممکن بدانید حتی اگر سعی در کنترل آنها داشته باشید. این اضطراب ممکن است ماه ها به طول بیانجامد. ممکن است احساس کنید که از کنترل تان خارج شده است و همچنین ممکن است در انجام کارهای روانه شما هم اختلال ایجاد کنید.
نگرانیها شما خودبخود و به سادگی از بین نمی رود و ممکن است به مرور زمان بدتر شود. قبل از شدت یافتن این علایم برای کمک به متخصصین مراجعه کنید، درمان در مراحل اولیه آسان تر است.
غربالگری و تشخیص:
برای تشخیص این اختلال متخصصین یک ارزیابی روانی انجام می دهند. آنها سوالات مختلفی درباره نگرانیها، ترسها و احساسات شما می پرسند. آنها ممکن درباره وسواس سوالاتی کنند تا از عدم وجود اختلال وسواسی – جبری اطمینان حاصل کنند. همچنین ممکن است یک معاینه بالینی هم برای شما انجام شود تا سایر بیماریهای بدنی که ممکن است این اختلال را ایجاد کنند هم ارزیابی شوند.
برای تشخیص اختلال اضطرابی منتشر فرد می بایست معیارهای (DSM) زیر را داشته باشد:
نگرانی و اضطراب روازانه حداقل به مدت ۶ ماه
اشکال در مدیریت اضطراب
اضطرابی که علایم مخصوصی داشته باشد مثل عصبی بودن، اشکال در تمرکز، تنش عضلانی و اختلال در خواب
اضطرابی که مشکل و اختلال جدی در زندگی روزانه ایجاد کند
اضطرابی که به سایر علل مثل پانیک یا سوء مصرف مواد مخدر مرتبط نباشد
عوارض:
اختلال اضطرابی چیزی بیش از ایجاد نگرانی است. این اختلال می تواند باعث بدتر شدن شرایط در موارد زیر شود:
افسردگی
سوء مصرف مواد مخدر
بی خوابی
مشکلات سیستم گوارش
سردرد
دندان قروچه (به خصوص در خواب)
درمان:
دو روش عمده برای درمان این اختلال وجود دارد که عبارتند از دارو درمانی و روان درمانی که ممکن است به تنهایی و یا با هم انجام شوند.
روشهای مختلف دارودرمانی وجود دارد که عمده ترین آنها استفاده از داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی است.
رفتار درمانی هم شامل جلسات مصاحبه و مشاوره می باشد و فرد متخصص با گفت و شنود با بیمار مسایل را بررسی می کند.
درمان این اختلال و هر اختلال روانی دیگر به خود فرد بستگی دارد. یک رژیم درمانی خاص برای تمام افراد مفید نیست. اکثر درمانها سرپایی انجام می شود ولی در برخی موارد بستری در بیمارستان لازم می باشد.
مهارتهای رفتاری:
زندگی با اختلال اضطرابی منتشر واقعا سخت است . علاوه بر مواجهه با نگرانی شدید ممکن است نیاز باشد با افسردگی هم کنار بیایید. بالاخره اینکه اضطراب ممکن است در روابط شما با خانواده و دوستانتان، مهارتهای شغلی تان و رضایت کلی از زندگی تان نیز تاثر بگذارد. اما راه هایی برای کنار آمدن با این اختلال و کوچک کردن نقش آن در زندگی شما وجود دارد. برخی از این راه های برای کنار آمدن با این اختلال عبارتند از:
پیوستن به یک گروه حمایتی: در این گروه های متوان احساس همدلی و تفاهم را تجربه کنید.
فعال بودن: با مشاور خود همکاری کنید تا عامل ایجاد کننده نگرانی مشخص شود برای مثال اگر مسایل مالی باعث نگرانی شما شده یک برنامه ریزی مالی به شما کمک خواهد کرد.
بگذارید برود: در نکرانی های گذشته متوقف نشوید. هرچیز را که میتوانید تغییر دهید و بگذارید هر چیزی روند طبیعی خود را طی کند.
حلقه را بشکنید: وقتی احساس اضطراب می کنید، به یک پیاده روی کوتاه بروید یا خود را با چیزی سرگرم کنید، با این کار باعث می شوید ذهنتان به از آن نگرانی دور شود.
از خودتان مراقبت کنید: به اندازه کافی استراحت کنید، رژیم غذایی متعادل داشته باشید، روزش کنید و زمانی برای فراغت خود اختصاص دهید. از مصرف نیکوتین، کافئین، الکل و داروها اجتناب کنید.
درمان را جدی بگیرید: داروها را منظم مصرف کنید، جلسات مشاوره را فراموش نکنید و مسیر درمانی را به درستی و منظم طی کنید.
اجتماعی باشید: نگذارید نکرانیها شما را از افرادی که دوست دارید و فعالیتهایی که از آنها لذت می برید دور کنند.
